klasztor
historia klasztoru i parafii
Z kart historii jasielskich franciszkanów
Do Jasła przybyli franciszkanie w 1899 r. uzyskawszy zezwolenie władz duchownych i miejskich władz administracyjnych. Na ich osiedlenie znaczny wpływ miał zapis testamentalny rodaka jasielskiego ks. dr. Jana Mazurkiewicza, długoletniego profesora seminarium przemyskiego i na uniwersytecie lwowskim. Przeznaczył on sumę 15 000 zł reńskich na utrzymanie w swoim rodzinnym mieście kilku członków zakonu. Pierwszymi zakonnikami, którzy osiedlili się w Jaśle, byli o. Samuel Rajss i o. Alojzy Karwacki. Najpierw zamieszkali w wynajętej kamienicy. Później nabyli inną, starą kamienicę z niewielkim ogrodem i tam się przenieśli. Nabożeństwa odprawiali w kaplicy gimnazjalnej, gdzie w bocznej nawie mieli swój ołtarz.
W latach 1903-1904 franciszkanie wybudowali swój kościół u zbiegu ulic Mickiewicza i Jagiełły. Wzniesiono go w stylu neogotyckim. Wielki ołtarz pochodził z pracowni Sulikowskiego we Lwowie. W niszy głównej umieszczona była figura św. Antoniego, zaś w niszach bocznych wielkiego ołtarza znajdowały się figury św. Alfonsa biskupa i św. Franciszka Salezego. Na zewnątrz kościół był nietynkowany o fugowanej cegle. Poświęcenia kościoła dokonał 31 grudnia 1904 r. o. Alfons Ptaszek. W 1906 r. nabyli franciszkanie inny dom obok kościoła i tam zamieszkali. Następnego roku, 27 lutego 1907 klasztor został erygowany.
Patronem kościoła był św. Antoni Padewski. Znajdująca się w wielkim ołtarzu figura św. Antoniego od samego początku przyciągała do siebie wiernych jaślan, a krąg jego czcicieli stale się poszerzał. Doznawane łaski i spełnianie próśb za pośrednictwem św. Antoniego spowodowało, że obok figury pojawiały się wota. Pierwsze wotum umieścił na podstawie statuy Jan Mühlrad po śmierci swojej córki Jadwigi. Z czasem wotów przybywało coraz więcej. Znamionowały one charakter zawierzeń i doznanych łask. Formą kultu św. Antoniego były również odpusty. Pierwszy z nich obchodzono 13 czerwca 1905 r.. Poprzedzane były zawsze nowenną. We wtorki odprawiano msze św. wotywne.
Kościół franciszkański został zniszczony przez Niemców pod koniec okupacji w 1944 r.. Najpierw był spalony a później wysadzony w powietrze materiałami wybuchowymi. Po zakończeniu wojny jego mieszkańcy powracali do ruin i zgliszcz prawie całkowicie zniszczonego Jasła. Z franciszkanów pierwszy przybył tu o. Jakub Półchłopek, pierwszy powojenny gwardian a następnie przyjechał o. Mateusz Skoczek. Przystąpili oni do budowy prowizorycznej kaplicy w ocalałych murach dawnego klasztoru. Ukończono ją i poświęcono w dniu patrona św. Antoniego 13 czerwca 1945 r.. W ołtarzy umieszczony był wielki krzyż obity blachą miedzianą, u którego stóp umieszczono figurę św. Antoniego będącą darem konwentu sanockiego. Równocześnie przystąpiono do porządkowania cegieł z ruin dawnego kościoła, gdzie pod wysokim do trzech metrów zwałem gruzów odnaleziono niespodziewanie ocalałą figurę św. Antoniego. Figurę odnowił ks. prof. Władysław Lutecki z Przemyśla pozostawiając w brodzie odłamek dla upamiętnienia grozy, jakie przeżyło Jasło wraz z klasztorem wskutek wojny. Odnowioną figurę umieszczono w głównym ołtarzu odbudowanej kaplicy.
Zaraz po wojnie zamierzano odbudować kościół w tym samym miejscu jednak później zdecydowano, że kościół i klasztor będzie w innej części miasta. Budowę nowego klasztoru u zbiegu ulic 3 Maja i Szopena rozpoczęto 1949 r. i w ciągu kilku lat zbudowano go na tyle, że w 1952 r. nadawał się już na zamieszkanie. Z budową kościoła było znaczniej więcej kłopotów. Wznoszono go w latach 1957-1963.
Szybki rozwój miasta i okolicznych wsi przy szczupłości kościoła parafialnego Wniebowzięcia NMP był podstawą utworzenia franciszkańskiej parafii. Istniała od pierwszej niedzieli Wielkiego Postu 23 lutego 1969 r.. Obejmowała ulice położone w południowo-zachodniej części Jasła. Pierwszym proboszczem został ówczesny gwardian o. Celestyn Gacek. Już w pierwszym dniu po utworzeniu parafii dotychczasową rozmównicę przystosowano na kancelarię. Parafia przystąpiła do pełnienia swej funkcji duszpasterskiej.
Pod koniec lat osiemdziesiątych wybudowano nową część klasztoru, która faktycznie jest drugim budynkiem, połączonym przełączką z dawnym klasztorem. Część tego budynku została przewidziana na sale katechetyczne i pomieszczenia administracji parafialnej.
Budowa kościoła wyniesionego do godności sanktuarium
Odbudowana w 1945 r. kaplica i klasztor franciszkański przy ul. Mickiewicza od początku traktowane były jako prowizorium. Niezbędną dla odbudowującego się Jasła i wzrastającej liczby jego ludności była budowa nowego obiektu sakralnego.
Ostateczne miejsce budowy kościoła i klasztoru zostało zlokalizowane u zbiegu ulic 3 Maja i Szopena. Plany budowy kościoła i klasztoru zostały zlecone do wykonania inż. arch. Zbigniewowi Kupcowi, ówczesnemu profesorowi Politechniki Wrocławskiej. Zleceniodawca oddał je zakonowi już z końcem 1948 r.. Szybko zostały one zatwierdzone przez władze zakonne i kościelne. Z otrzymaniem zezwolenia na budowę klasztoru nie napotkano u władz miejscowych na żadne trudności.
Zarząd Miejski w Jaśle z końcem stycznia 1949 r. udzielił zezwolenia na budowę klasztoru. Wydanie tego zezwolenia leżało w kompetencji organu miejskiego, jako że klasztor był budynkiem mieszkalnym. Wydanie zaś zezwolenia na budowę kościoła jako budynku monumentalnego, leżało w kompetencji władz wojewódzkich.
Długo przeciągały się starania o wydanie zezwolenia na budowę kościoła. Franciszkanie nie ustawali jednak w zanoszeniu próśb do różnych instytucji państwowych i partyjnych w sprawie uzyskania zezwolenia na jego budowę. Ostatecznie otrzymano je dopiero 30 kwietnia 1957 r. po usilnych staraniach zarówno franciszkanów jak i społeczeństwa jasielskiego. Budowa nowej świątyni trwała sześć lat. Towarzyszyły jej duże trudności wynikające z wrogiej postawy państwa i władz partyjnych wobec Kościoła. Wstrzymywano okresowo budowę, rekwirowano materiały budowlane, nakładano znaczne podatki.
6 października 1963 r. odbyła się uroczystość procesjonalnego przeniesienia się do nowego kościoła. Procesję prowadził o. prowincjał Cecylian Niezgoda. Dokonał też poświęcenia nowej świątyni. Pierwszą mszę św. odprawił tu o. Anzelm Kubit w asyście o. Kordiana Szałajdy i o. Jerzego Watrasa.
Kościół konsekrowano znacznie później. Dokonał jej ordynariusz przemyski ks. bp Ignacy Tokarczuk 11 maja 1980 r. Wydarzenie upamiętniają zacheuszki umieszczone na ścianach kościoła.
